روستای قله زو

موقعیت جغرافیایی

بر طبق آخرین تقسیمات سیاسی وزرات کشور در آبان ماه 1383 روستای قله زو در دهستان کبود گنبد در بخش مرکزی از توابع شهرستان کلات (استان خراسان رضوی) واقع شده است. با مختصات جغرافیایی 59 درجه و 47 دقیقه طول شرقی و 36 درجه و 30 دقیقه عرض شمالی می باشد و این روستا در ارتفاع 1245 متری از سطح دریا قرار داد. ¹ روستای قله زو  در 18 کیلومتری جنوب شرقی شهر کلات  قرار گرفته است.

روستای قلعه زو از شمال به کشور ترکمنستان و روستا های نفطه و خلج ، از جنوب به منطقه ته شوری ، از غرب به روستای سیرزار ، از شرق به روستای آقداش محدود می‏ شود.

کمترین ارتفاع از سطح دریا 445 متر در نزدیکی مرز ترکمنستان و بیشترین ارتفاع مربوط به قله بابا کمال با رارتفاع بالغ بر1750 متر از سطح دریا را داراست.

 

 کمترین ارتفاع از سطح دریا 445 متر در نزدیکی مرز ترکمنستان و بیشترین ارتفاع مربوط به قله بابا کمال با رارتفاع بالغ بر1750 متر از سطح دریا را داراست.

 

قدمت روستای قله زو با سالیان بسیار دراز بر می­گردد. ولی سکنه فعلی آن بازماندگان و سرداران  دوران نادر شاه می باشد.  که وظیفه حفاظت از دژ کلات در مقابل یاقیان ترکمن را برعهده داشتند  که از مناطقی کرمانشاه و سرولایت نیشابور کوچانده شده است. در دوران پس از نادر بیشتر زندگی خان نشینی و ارباب رعیتی بوده است.

مردم روستای قله زو به زبان لری ، ترکی و فارسی سخن می‏گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.

الگوی معیشت و سکونت

براساس سرشماری سال 1385، روستای قله زو 302 خانوار ،1156 نفر می باشد.     

درآمد اکثر مردم روستای قله زو از فعالیت‏های زراعی، دامداری و صنایع دستی تأمین می‏شود.

زراعت روستا، دیمی است و محصولات عمده آن گندم و جو است. دامداری، به شیوه سنتی متداول است و پرورش گوسفند و گاو و تولید انواع محصولات دامی و فرآورده‏های لبنی رواج دارد.

باغداری در روستا  در منطقه مرزی ترکمنستان بوده و لی اکنون قنات های آن بعلت عدم ترمیم قنات ها و چاهها در حال نابودی است. ، ولی در قسمت‏هایی از کوه‏های شمالی و شرقی روستا ، انواع درختان پسته کوهی و انجیر  و درختان ارس  و درختچه هایی چون بادامچه و گیاهان دارویی مانند زرشک، سیب کوهی، آنوخ، کاسنی، مندک، گون، کاکوتی و گل پوپک وجود دارد.

روستای پایکوهی قله زو بافت مسکونی متمرکزی دارد و در دامنه کوه استقرار یافته است. معماری روستا سنتی و ساده و معابر آن پیچ در پیچ و باریک است. خانه‏های روستاییان معمولاً در یک طبقه با سقف مسطح و دیوارهای گل اندود ساخته شده‏اند. مصالح به کار رفته در بناهای قدیمی غالباً گل، سنگ، خشت، آجر و چوب است، ولی در ساخت خانه‏های جدید، از مصالح سیمان، تیرآهن و آجر نیز استفاده می‏شود.
جاذبه ‏های گردشگری
اقلیم خشک روستای قله زو، مانع سرسبزی پیرامون آن شده است  و دره های ژرف اطراف روستا چشم انداز بی بدیلی به در منطقه کلات داده است
در اطراف روستای قله زو، چشمه‏های کوچک دیگری نیز، با آبی سرد و گوارا وجود دارد که قسمتی از کوه‏های اطراف آن با انواع گیاهان خودرو و طبیعی پوشیده شده است. بز کوهی و میش در مناطق مرز با کشور ترکمستان دیده می شود.. برخی از ارتفاعات اطراف روستا برای مطالعه و تحقیق در زمین‏شناسی و فسیل‏شناسی بسیار مناسب است.
برج و باروی  در دراوزه شرقی یعنی دراوزه باغ از جاذبه‏های تاریخی روستاست.  در ضلع غربی روستا و بر روی قله کوهی واقع شده است و آثاری از برج‏ها، سنگرها، پل و دیگر ابنیه آن باقی مانده است.مصالح به کار رفته در این برج شامل سنگ، گچ، گل و ساروج است.
در روستا محلی به نام اجاق محلی باری شفا بخشی بیماران می باشد
مردم روستای قله زو، در اعیاد مذهبی به جشن و سرور و در ایام وفات و شهادت ائمه به عزاداری می‏پردازند. برپایی مراسم ملی تحویل سال نو، سیزده بدر، شب یلدا و چهارشنبه سوری، از دیگر ویژگی‏های فرهنگی مردم این روستا است.
اجرای انواع آوازهای محلی به زبان ترکی در مراسم و جشن‏های عروسی همراه با آلات موسیقی در روستا اجرا می‏شود. کشتی با چوخه از جمله ورزش‏ها و بازی‏های محلی روستاست.

 
پوشاک برخی از افراد میانسال شبیه به لباس کردی است. این لباس‏ها شامل کلاهی خاص و نیم تنه پشمی است. زنان در مراسم و جشن‏های محلی از لباس‏های محلی و قومی خود استفاده می‏کنند.
انواع غذاهای گوشتی مانند آبگوشت و کباب و همچنین انواع آش‏های رشته و دوغ در روستا تهیه می‏شود. طبخ انواع اشکنه و فطیر مسکه (نوعی نان محلی) در روستا رواج دارد.
دسترسی: این روستا از طریق شهر کلات  میسر است.

منبع :وبلاگ http://golehzo.blogfa.com/